Oyun Terapisi

Oyun Terapisi Çocuğuma Nasıl Yardımcı Olabilir?

Yetişkinler bir sorunla karşılaştıklarında bunu bir süre anlamaya çalışır, ona farklı açılardan bakar, seçenekleri araştırır, bazen de güvendikleri birileri ile konuşurlar. İşler yolunda gitmeyince, bu sorunu nasıl çözebileceklerini düşünürler. Oyun terapisinde de çocuklar hayal güçlerini kullanarak aynı şeyi yaparlar. Çocuklar oyunlarında, yaşamlarındaki hayal kırıklıklarını yeniden canlandırarak, farklı şekillerde baş etme yollarını öğrenirler. Bu da kendilerine güveni arttırır ve aile ve arkadaşlar ile yaşanan etkinliklerden daha keyif almasını sağlar.

Oyun terapisinde çocuk çalışma nesnesi değil, o andaki dinamiklerin içinde keşfedilmesi gereken kişidir. Başka bir deyişle, analiz edilmesi gereken bir sorun değil, bütünüyle anlaşılması gereken bir insandır. Çocuklar, aslında tüm insanlar gibi duyulma, fark edilme ve değer verilme arzusu içindedirler. Bazı çocuklar sanki tüm günlerini şu mesajları iletmeye çalışarak geçirirler:

“ Beni duyan var mı? Beni gören var mı?

Kimse benim hakkında endişeleniyor mu ?

Kalbim ağrıyor. Görüyor musun? Anlıyor musun?…”

Ve gün geçtikçe yaşamlarındaki yetişkinler bu duygusal mesajları fark etmezler ya da görmezlikten gelirler. Oyun terapisinde çocuklar fark edilir ve duyulurlar. Terapistle girdikleri iletişim sonucunda çocuklar iç kaynaklarını kullanarak kendilerini geliştirirler. Oyun odasındaki özgürlük çocukların kişiliklerini rahatça sergilemelerini sağlar.

Oyun Terapisinde Neler Oluyor?

Oyun terapisi sürecinde, çocuklar kendi içlerinde mücadele ettikleri duygusal deneyimlerini yansıtan oyunlar yaratırlar. Bu deneyimler genellikle sözel olarak ifade edilmezler. Çocuklar oyunlarında özel oyuncaklar seçerek duygusal çatışmalarını yansıtan önemli konuları (kardeş kıskançlığı, anne baba ayrılığı, aile içi çatışmalar, korkular, vb. gibi) tekrar canlandırırlar. Bu duyguları ifade etme süreciyle başlayan terapi, çocuğun bu durum üzerinde kendini iyi hissetmesine dek sürecektir.

Çocuğun terapideki süreci, kendini istediği gibi yönlendirebileceği, zamanını nasıl kullanacağına karar verebileceği ender zamanlardan biridir. İstediği kadar yavaş davranabilir ve kimse ona “hadi acele et!” demez, aksi davranabilir ya da üzgün olabilir ama kimse ona “mutlu ol” demez. Hiçbir şey yapmayabilir, ama kimse ona “hadi bir şeylerle meşgul ol” demez. Bağırdığı zaman “sessiz ol” ; kıkırdayıp, kahkaha attığı zaman ise “ciddi ol, sen artık büyüdün” diyen kimse yoktur. Biberon ya da emzik kullanabilir ama “bunun için çok büyüksün” diyecek kimse yoktur. Makas ya da yapıştırıcı kullanmak istediğinde kimse ona “bunu yapmak için çok küçüksün” demez. Çocuğun terapistle geçirdiği bu süreç çocuğun o anda yaşadıkları, ifade ettiklerini ve tamamen kabul edildiğini hissettiği sıra dışı bir ilişkiyi içerir.

Oyun Terapisi Ne Kadar Sürer?

Oyun terapisi, çocuğun geçmiş ve bugün yaşadığı deneyimlerdeki çeşitli etkenlere bağlı olan bir süreçtir. En önemli iki etken, çocuğun gelişimsel dönemi ve terapi sürecindeki yaşıdır. Genellikle, çocuğun yaşadığı sorunun geçmişi ne kadar kısa ise terapi o kadar kısa sürecektir. Oyun terapisi, genellikle haftada bir ya da iki kez olmak üzere birkaç oturumdan birkaç aya kadar sürebilir. Çocuklar oyun terapisti ile oyun odasında geçirdikleri zamanı, “yalnızca oyun oynadık” diyerek açıklayabilirler, fakat bu süreçte çocuklar yeni rolleri ve davranışları öğrenirken, kendileri için sorun oluşturan durumlarla başa çıkma yollarını keşfederler.

Oyun Terapisinin Çocuğumun Evdeki Oyunundan Farkı Nedir?

Oyun oynamak çocuğa yaşamlarında insanlarla girdikleri etkileşimleri yeniden canlandırma fırsatı veren doğal bir fırsattır. Oyunun üç temel amacı vardır: İlk ikisi çocuğun bilişsel ve motor gelişmesini desteklemek, üçüncüsü ise duygusal çatışmaların çözülmesini sağlamaktır. Eğitimli bir oyun terapistinin eşliğinde, oynanan oyunda çocuğun duygusal alanda yaşadığı sorunlara odaklanılır ve iç dengesini kurmasına yardımcı olunur.

Çocuğumun Oyun Terapisine Nasıl Katılabilirim?

Oyun terapisi sürecinde çocuğun ailesi ile çalışmaya devam etmek, terapinin etkinliğinde en önemli etkenlerden biridir. Terapist, anne-babalarla bu süreçte belirli zamanlarda görüşmeler yapar. Eğer terapist gerek görürse, çocukla yapılan oyun terapisine anneden ya da babadan katılmasını ister.

Bu süreç içinde ayrıca çocuğun duygusal sorunlarına yaklaşım şekilleri ya da evde uygulanabilecek davranışsal yöntemler hakkında terapiste danışabilirler. Terapistin aileye sunduğu oyun terapisi odasının dışındaki etkinlikleri içeren önerilerini izlemeleri, ailelerin çocuğun terapi sürecini desteklemelerine yardımcı olur. Ayrıca, oyun terapisi sürecinde aile ile yapılan görüşmelerde, çocuğun dışarıdaki yaşamının nasıl devam ettiği hakkında bilgileri, kendi duygu ve düşüncelerini paylaşılabilir.

Terapist ailenin yanı sıra, okul, yuva vb. gibi sistemlere de doğrudan danışmanlık yaparak çocuğun sorununun çözümüne dışarıdan destek verilmesini sağlamaya çalışır.

Çocuğun Oyun Terapisinden Yararlanabileceği Durumlar: